Ik had aangekondigd te preken over ‘Bloem in november’, over het beroemde gedicht: Het regent en het is november…

Met ook een paar mooie teksten van Herman Hesse.

Maar de actualiteit van de Parijse aanslagen inspireerde mij om een preek van enkele jaren terug, over ‘De panda en de faraomier’ te renoveren en toe te spitsen op IS.

Veel volk in de dienst gisteren.

Veel mensen die aangeven het jammer te vinden dat ik over enkele weken echt stop.

Het is raar om te zeggen, ik heb het niet verdiend en ik ben er ook verbaasd over – maar ik kan er niet omheen en gisteren is het opnieuw bevestigd: er wordt veel van me gehouden in de Koorkerk. (ik weet ook heus wel van de mensen die dat bepaald niet doen en wie ik niet heb kunnen bieden wat ze graag hadden gewild)

Maar al met al kan ik zeggen: Wat ben ik een bofkont dat ik daar en zo mijn loopbaan af mag sluiten.

Op 6 december een stilteviering met als thema: Doe door niet te doen (Lao Tsu)

En op 20 december de afscheidsdienst met het thema: Dronken van God (naar Spinoza)

Afgelopen zondag mijn laatste gedachtenisdienst (Allerzielen) gehouden. Met veel obstakels want geluidsinstallatie was, weer eens, nu door een kortsluiting, ontoereikend voor de meeste mensen. Jammer, hoor. Maar goed, staat nu op de site onder de titel ‘What’s in a name?’ (Publicaties/Preken)

Het voorgaan kost mij sowieso meer moeite omdat ik steeds niet fit ben. Net opgekrabbeld van mijn hartperikelen komen de klachten van spierreuma weer op, waardoor ik op een hogere dosis prednison ben teruggezet. Het zit zo tegen dit jaar dat ik er bijna om moet lachen, in de orde van: vooruit maar, dat kan er allemaal nog wel bij na dit zomertje…

Tegelijk is zeuren en klagen het laatste wat ik wil. Wat me nu overkomt dringt me nog weer meer richting contemplatie. Ik ondervind veel steun aan Spinoza. Vandaar zijn tekst in de gedachtenisdienst.

Nu ik zo onzeker ben over mijn gezondheid heb ik besloten volgend jaar geen diensten meer te doen, ook niet in de Koorkerk. Dat betekent een vervroeging van mijn definitieve afscheid, namelijk 20 december dit jaar. Ook die dienst zal in het teken van Spinoza staan, met als thema wat van hem werd gezegd door de romanticus Novalis: dronken van God.

Die dronkenschap, dat is toch eigenlijk de drive van mijn predikantschap geweest.  

Mooie dag gehad afgelopen vrijdag.

Goed verhaal Jeannette van den Beukel en eervolle typering van mijn stijl door uitgever Jan de Vlieger: vrolijke tevergeefsheid.

Veel mensen ook en sympathiek afscheidslied cantorij.

Een waardig afscheid gelijk, maar dat is het nog niet.

Zeer uitgebreid, integer opgeschreven verhaal en reusachtige foto in de PZC zaterdag, om beschaamd van te worden.

Nu wordt het wel weer eens tijd om de euforie en de adrenaline te laten zakken – en mijn ego te doen slinken.

Rust wil ik nu.

En stilte.

Ik heb de lezing van Jeannette en de impressie van zoon Hans uit Chili nu op de pagina ‘Lezingen’ gezet.

Eergisteren,10 oktober, was ik 65 jaar en drie maanden. Op die dag bereikte ik de pensioengerechtigde leeftijd (ik was niet jarig zoals nog veel mensen in de Koorkerk, niet op de hoogte van de nieuwe regels, dachten!)

Nu ben ik dus echt met emeritaat. In Delft volledig afscheid genomen, in de Koorkerk alleen het emeritaatsfeestje met de boekpresentatie van Dominee zoekt God as. vrijdag, omdat ik daar nog enige tijd in beeld blijf als gastvoorganger (wel emeritus!).

Op de site heb ik nu op de pagina ‘Over WJ’ de boel geactualiseerd. En toegevoegd dat ik mij voortaan focus op de stilte en de eenzaamheid.

En, o ja, ik heb de preek van gisteren reeds toegevoegd, over ‘Niets is, dat niet goddelijk is’, uit het gedicht ‘Narrenwijsheid’ van Van Schagen – en van Spinoza natuurlijk. Is alles echt goddelijk? Ook de shit in de wereld? Ik hoef die preek nu niet meer te bewaren tot ik ‘m ook in Delft heb gehouden…

Het boek staat nu op de site vermeld…

Gisteren afscheid genomen in Delft.

De meditatie – God als gat –  met een mooie lezing van Joost Zwagerman, heb ik vanmorgen geplaatst: zie Publicaties/preken.

Wat was het een mooi en goed samenzijn. Maar ook heftig en emotioneel. Zeker na alles wat zich afgelopen zomer heeft afgespeeld.  

Opnieuw mij verwonderd over dit vreemde, bevoorrechte beroep van predikant.

Blijk je toch altijd weer in zoveel levens een bijzondere rol te hebben gespeeld.

Veel meer dan ik had ingeschat.

Het ontroerendste van alles:

In het afscheidsboek had een kind geschreven: ‘… en nu zal ik je in mijn hart bewaren – naast God.’

De mooist denkbare plek…

Dank, dank, dank allemaal!

Op naar het volgende evenement: de boekpresentatie vrijdag 16 oktober in de Koorkerk.

Nu is het dan bijna zover: emeritaat. As. zondag 4 oktober neem ik afscheid in Delft. In Middelburg neem ik geen afscheid omdat ik nog regelmatig voorga, maar dan toch echt wel als emeritus. Het voelt vreemd.

Dit weekend verschijnt mijn Dominee zoekt God. Ben benieuwd naar de reacties. Op vrijdag 16 oktober vindt de presentatie plaats in de Koorkerk.

Met mijn gezondheid gaat het goed, maar ik ben nu en dan nog wel onzeker. Het kan er zomaar ineens insluipen. Aan een nieuw evenwicht en een nieuw perspectief moet ik wennen. In de stilte en de inkeer en de zelfrelativering is het te vinden. De luwte en de weldadige leegte die dan overblijven noem ik God.

Het wordt tijd mijn nieuwe boek op de site te plaatsen.

Op de poëziepagina heb ik de poëzie bijgewerkt. Met name in de ‘Nieuwe gedichten vanaf augustus’ is duidelijk te zien hoe ’things have changed’.

As zondag 20 september ga ik weer voor in de Koorkerk. Thema: God als gat. Over het ‘Zwarte vierkant’ en het ‘Witte kruis’ van Malevitsj. En over de opmerkelijke uitspraken van Joost Zwagerman aan de vooravonden van zijn zelfgekozen dood. Over dit alles gaat het ook in mijn afscheidsdienst op 4 oktober in Delft.

Mijn boek ‘Dominee zoekt God’ is bijna klaar. Ik kan de voorkant nog niet plaatsen, maar dat zal ik zo spoedig mogelijk regelen (kan dat niet zelf namelijk).

Gisteren voor het eerst weer in Delft voorgegaan. Sta versteld over de hartelijke ontvangst, na vier maanden weer in die prachtige Waalse kerk met het mooie licht. Het was ook erg druk, flinke groep mensen van de kring ‘Levenskunst van de oude Grieken’. Ik ga het steeds moeilijker vinden om daar over een maand afscheid te nemen.

Het ging ook goed. Voelde even vermoeidheid aan het begin van de dienst, vermoedelijk door de reis en wellicht ook een beetje spanning, maar dat kon ik onder controle krijgen en toen zakte het ook. Ik merk ook in de revalidatie – en als ik tegen de wind in fiets of de klimmetjes tegen de duinen neem – dat ik sterker word. Ik kan het soms bijna niet geloven dat dit onbetrouwbare lichaam van begin de zomer ‘het gewoon weer doet’.  

Na vorige week ook meteen een uitvaartdienst in de Koorkerk kan ik al met al zeggen dat ik nu echt terug ben op de markt. Maar… things have changed! Zie daarvoor de dagboekfragmenten ‘Hartig dagboek’ (onder Publicaties/Preken) en de preek die ik nu op de site heb gezet met als thema ‘Ga dieper het bos in’. Ik heb de versie Middelburg weergegeven waarin de huwelijksinzegening van Karel en Guy ook staat.

Heb je een hartinfarct overleefd, word je alsnog bijna doodgeknuffeld bij terugkeer in de Koorkerk. Het was goed om daar weer te zijn en de dienst te doen – met de zegen over de liefde en het huwelijk van Karel en Guy.

Volgende week zal ik de preek op de site zetten. As. zondag wil ik een deel ervan ook in Delft gebruiken. In mijn dagboek heb ik al een hele tijd niet meer geschreven. Dat is meestal een goed teken, namelijk dat ik het niet meer nodig heb. Iets van de verdieping die ik deze gekke zomer heb ondergaan geef ik mee in de preek.

Nu ik weer voorzichtig aan het werk ben merk ik dat het zaak is om mij niet te laten opfokken. De gevonden rust bewaken – dat is het devies.   

Met Pinksteren werd ik de woestijn in gedreven.

Tot mijn verwondering werden daar waterbronnen voor mij geopend en korven met honing.

Het is nu tijd om terug te keren naar de markt.

Zie de dagboekfragmenten (toch nog) over ‘Alles is God’: Hartig dagboek VII (onder Publicaties/Preken)

Volgende week zondag, 30 augustus, hoop ik weer voor te gaan in de Koorkerk.

Met een prachtige tekst van Jan van het Kruis over de liefde en de eenzaamheid van God.

In deze bijzondere dienst mag ik het huwelijk inzegenen van onze Belgische vrienden Karel en Guy.

Laatste redactieronde van Dominee zoekt God achter de rug. Omslag wordt wellicht ‘Impression soleil levant’ van Monet, een van mijn lievelingsschilderijen – vanwege het licht, sowieso bij Monet..  

In oktober, bij mijn emeritaat, de presentatie door Jeannette van den Beukel.