Genesis 3:8,9 / Exodus 3:1-4
Voor de kinderen: Verstoppertje
Spelen jullie nog wel eens verstoppertje?
Wij vroeger wel.
Wij speelden “Buzze teu teu” – ken je dat?
Dan was er een plek waar je naar toe kon lopen, een vrijplaats,
daar stond een oud blik, een “buzze”,
en als de zoeker daar te ver vandaan ging rende je er naar toe,
schopte het blik weg en riep:
Buzze teu teu!
Heel kleine kinderen zie je soms op een vreemde manier verstoppertje spelen.
Dan doen ze hun hand voor hun ogen en zeggen: nu zie je mij niet, mama…
Wat klopt daar niet aan?
Je kunt je ook op een andere manier verstoppen.
Bijvoorbeeld als iemand iets vraagt geen antwoord geven.
Of ja zeggen terwijl je nee denkt.
Of zwijgen terwijl je eigenlijk je mond open zou moeten doen.
Of net doen of je er niet bent…
Dat noemen we ook: jezelf verstoppen.
Dat hoef je niet te doen, hoor.
Jouw stem mag gehoord worden.
In de Bijbelverhalen van vandaag horen we daar ook iets over.
In het eerste verhaal is God op zoek naar iemand en die verstopt zich.
En in een ander verhaal zegt iemand als God hem roept:
Hier ben ik.
Jezelf niet verstoppen, maar zeggen: hier ben ik! –
dat is het beste wat je kunt doen.
—————-
Na lezing:
letterlijk staat er: zie mij.
Meditatie
Lieve mensen,
twee manieren zijn er om te reageren
op de dingen en de mensen – en op God.
Je kunt zeggen: ik ben er niet,
zoals bij een ongewenst telefoontje… hé, ik ben er niet, hoor!
En je kunt zeggen: Hier ben ik – de beste vertaling van: zie mij.
Dat zijn twee klinkende woorden in een klinkend zinnetje: zie mij.
Je laat horen dat je er bent,
dat je gezien wil worden en gezien mag worden.
Je laat horen dat je volop aanwezig bent, dat je bestaat.
Je presenteert je, profileert je, biedt je aan.
Zie mij, hier ben ik – een regelmatig voorkomende uitdrukking in de bijbel.
Twee manieren om tegenover de tijd te staan.
Het is morgen, de dag komt je tegemoet.
Hoe sta je tegenover de nieuwe dag?
De dichter Paul van Ostayen schreef een over een kind ’s morgens vroeg:
Marc groet ’s morgens de dingen:
Dag stoel naast de tafel,
dag brood op de tafel…
Zo kun je het licht begroeten en zeggen: jij bent er, ik ben er ook.
Je kunt ook grommend en grauwend en zuchtend zeggen:
Ik ben er niet…
Dat mag, hoor, als je een ochtendhumeur hebt.
Maar het helpt wel om te zeggen: Goedemorgen dag, zie mij…
Ik ben beschikbaar om te leven.
Twee manieren om tegenover de mensen te staan.
Je verstopt je of je laat jezelf zien.
Zie mij, dat betekent: Neem je ruimte in.
Dat is waar veel mensen moeite mee hebben.
Ze hullen zich in zwijgen
of ze verschuilen zich in de groep.
Laat een ander het maar zeggen.
Allemaal heel begrijpelijk en meestal uit oprechte bescheidenheid,
maar ik zie om me heen
hoe mensen zichzelf daar soms mee tekort doen.
Altijd maar zich verstoppen: ik ben er niet.
Helaas betekent het voor velen:
ik mag er niet zijn, ik doe er niet toe
en dus doe ik maar stilzwijgend alles wat men van mij verwacht.
Sympathiek is dat, die bescheidenheid, maar soms bevordert het onrecht:
Dat de wijste mensen niet worden gehoord maar wel de schreeuwlelijken.
Dat de zachtmoedigen zich weg laten drukken.
Dat je geen nee durft te verkopen.
Maar zeg het voluit: zie mij, hier ben ik –
hoe moeilijk dat misschien ook is als je van nature teruggetrokken bent.
Je bent het aan jezelf verplicht
en aan de anderen in wiens naam jij misschien spreekt.
Twee manieren om tegenover de natuur te staan.
Hand voor de ogen.
Ik ben er niet, ik let er niet meer op.
Ik heb er geen aandacht meer voor,
ben er niet beschikbaar voor.
Afgestompt – het is decor, die prachtige maan, dat bijzondere licht.
Of luisteren, kijken, open ogen en altijd weer verwonderen,
elke zonsondergang als nieuw beleven
en er iets van God in zien!
Hier ben ik, schoonheid, beschikbaar voor jou.
Het is opmerkelijk:
in beide verhalen die we hebben gelezen
is er eerst sprake van een natuurverschijnsel
waarin God zich manifesteert.
Dat is toch wel de vraag in deze beide verhalen:
Hoor ik in alle dingen de stem van God?
Herken ik in al wat mij tegenkomt en ontmoet en mij aanspreekt
een appèl van God?
Twee manieren dus om tegenover God te staan.
Adam, de mens, hoort de avondwind door de bomen in de hof
en typisch, hij herkent,
hij weet bliksems goed dat het God is want hij verstopt zich.
Geen “zie mij” van Adam, juist een “zie mij niet”
en dus een wanhopig “waar ben jij?” van God!
Adam ontwijkt de confrontatie,
met zichzelf, zijn verleden, zijn schaamte … en God.
Hij duikt weg, vlucht in zwijgen…
Misschien herkennen we er iets in…??
…
Nee, dan Mozes.
Hij is verwonderd bij het zien van de brandende
maar niet verterende braamstruik.
Dat duidt op alertheid, op openheid, ontvankelijkheid: leven met aandacht.
Hij begrijpt dat hier iets van God gaande moet zijn.
Ook hij herkent God in de verschijnselen
maar als God hem daarin roept antwoordt hij ook:
Zie mij!
Ik neem mijn verantwoordelijkheid.
Wat hebt U mij te zeggen?
Ik ben beschikbaar voor uw signaal.
Ik behoor U toe.
…
Twee manieren om in het leven te staan.
Hoor ik Gods appèl dat uitgaat van de dingen en de mensen?
De vogel die “hoor mij” zingt ’s morgens vroeg.
Begroet ik ook zo het licht? …
De koppen in de krant over de burgeroorlog in Syrië.
Stel ik mij de vraag: wat zeggen ze over mij?
Misschien over de agressie in mij?
Zie mij – waar sta ik in dit alles? …
De stilte en de eenzaamheid als je alleen bent.
Is dat misschien een kans voor mij om in te keren in mijzelf
en God op het spoor te komen? …
De geliefde die je kust als je de deur uitgaat.
Zie je hem, zie je haar nog steeds als een Godsgeschenk?
De stress die je voelt als je voor een rood stoplicht moet wachten.
Negeer je die of zegt het iets over je haast en de druk die je jezelf oplegt? …
De collega of de medebewoner met wie je niet goed kunt opschieten.
Zeg je “zie mij” of kijk je langs hem heen? …
Als je stelselmatig wordt genegeerd.
Durf je te zeggen: zie mij? …
De lastige klussen op je werk,
de problemen met je gezondheid,
de zorgen om je kinderen,
de overbelasting die je soms voelt,
de verharding in de maatschappij,
de krimp van de kerk –
laat je al die signalen maar voor wat ze zijn
of geef je antwoord en neem je je positie in?
Duik je ervoor weg of ga je er tegenover staan:
Zie mij?
…
Hoe zat dat eigenlijk met Jezus,
die tweede Adam en die nieuwe Mozes?
Of het nu om het licht ging of het donker,
het leven of de dood,
de mensen of de duivel of God,
in alles profileerde hij zich,
op alles gaf hij een antwoord:
Zie mij.
Amen
Liturgie rond Gen. 3:8,9, Ex. 3:1-4 / dienst van Woord en Tafel (Brouwershaven, 26 augustus 2012)
Welkom en mededelingen
Intochtpsalm: Psalm 33:1
We zijn stil voor de Eeuwige…
Bemoediging: Onze hulp in de naam van de Eeuwige, die hemel en aarde gemaakt heeft.
Groet: De vrede van Christus met allen, amen.
Zingen: Psalm 33:2
Openingsgebed (meteen aansluitend zingen: Kom, Geest van God – Lied 93 Tussentijds)
Voor de kinderen: Verstoppertje
Zingen: Gez. 395:1
Lezingen: Gen. 3:8,9 / Ex. 3:1-4 (Naardense bijbel)
Zingen; Gez. 395:2
Meditatie
Zingen: Gez. 395:3,4
Collecte
Dienst van de Tafel:
Voorbeden
Tafelgebed “Het geheim van brood en wijn”
Uitnodiging / communie op de plaats / lopende communie / communie ambtsdragers
Lofprijzing: Gez. 348:7
Dankgebed
Slotlied: Gez. 479
Zegene u allen de eeuwige Liefde, in Vader, Zoon en heilige Geest, amen.
Drempelgebed
Gij,
licht over ons leven,
stem die ons roept,
wij zoeken U vanuit een vreemd verlangen.
In U zoeken wij onszelf
en een plaats voor ons leven en voor wie wij zijn.
Zet ons in uw ruimte,
de ruimte van Christus,
amen.
Kyriëgebed
Ontferm U over ons.
Ontferm U over de wereld in nood en dood,
de mensen aan wie onrecht wordt gedaan,
het schreeuwende onrecht,
de hulpeloze dieren,
de kwetsbare aarde,
allen die lijden aan het leven.
Ontferm U over ons.
Zo bidden wij U zingend: Heer, ontferm U…
Gebed bij de opening van de Schriften
Kom met uw goedheid over ons.
Roep ons weg uit de zorgen die ons beheersen.
Laat ons zien dat wij anders kunnen leven,
leven vanuit uw kracht en uw rust.
Open de deuren van onze harten,
naar elkaar, naar U.
Kom, Geest van God.
Amen.
Voorbeden
Zie ons aan, Eeuwige liefde,
zie ons, zie ons leven in uw licht.
In onze voorbeden noemen wij U:
de onrust en oorlogen in de wereld, in het bijzonder: Syrië…
de gevolgen van de crisis in Europa, de zorg die mensen aanvliegt…
de geloofwaardigheid van de politieke leiders, wereldwijd en landelijk…
de pijn van het leven, door zoveel mensen geleden, vanwege onverzoenlijke conflicten, spanningen in het gezin, gebroken dromen…
het verdriet van hen die een geliefde aan de dood verloren…
de eenzaamheid en de moeite van sommige ouderen…
de verwarring waarin veel kinderen en jongeren van nu opgroeien…
onze eigen gebedsintenties in de stilte…
…
Kom met uw zegen over ons leven in de liefde van Christus, die ons leerde te bidden: Onze Vader…
Amen.