VUUR – Pinksteren 2023 (Zoek hierbij ook het nummer VUUR van Stef Bos)
Stilte en gebed
We zijn stil voor u,
zodat we u horen ademen
in onze ziel…
…
Doorstroom ons,
heilige adem,
doe ons opleven in uw ritme.
Doortrek ons met uw gloed,
doe ons oplaaien als vlammen,
een heilig vuur van liefde
in ons.
Amen
Opstapje naar het thema: Een van de geheimzinnigste dieren op aarde
Mag ik mij even aan u voorstellen?
Mijn naam is GLOED.
Ik ben een van de geheimzinnigste dieren op aarde.
En toch ben ik nog geen centimeter groot.
Wat is er dan zo bijzonder, zo ongelooflijk bijzonder aan mij?
Tja, ik begrijp het zelf ook niet.
Ik ben gezegend met een mysterieus verschijnsel:
Er brandt een vuur in mij.
Een merkwaardige gloed licht op uit mijn kleine lijf.
Mensen hebben allerlei namen voor mij bedacht:
Vuurvlieg, gloeiworm, glimworm, lampiridae – dat is de moeilijkste…
In de nacht word ik van heel ver gezien, ook al ben ik nog zo klein.
En weet u wanneer ik het mooiste en het felste gloei?
Als ik op zoek ben naar een vrouwtje.
Als de liefde in het spel is dus.
Dan glanzen en glimmen ook de vrouwtjes op hun mooist.
En dan geven we elkaar speciale lichtsignalen als we verliefd zijn op elkaar.
Het is zo vreemd, die herkennen we dan.
Tussen de duizenden herkennen we die.
Dan weten we dat we bij elkaar horen.
Ja, we zijn dan helemaal doortrokken van een liefdegloed.
Het is zo wonderlijk en mooi.
En weet je wanneer het het allermooist wordt?
Als we met z’n allen, met z’n miljoenen, een dans uitvoeren in de nacht.
Dat is net zo wonderlijk en mooi als bijvoorbeeld het noorderlicht.
Dan vormen we met elkaar een feest van dansend licht.
Soms komen mensen naar ons kijken en dan zijn ze stil van eerbied.
Er zijn wel mensen die ik dan heb horen zeggen:
Aaaah! Dit is zo mooi! Dit is God…
Ik ken God niet, ik ben maar een kleine vuurvlieg.
Maar toch voel ik soms dat ik God voel.
Dat God die wonderlijke gloed in mij is…
Lezingen (eigen hertaling, gebaseerd op Naardense bijbel)
Hooglied 8:6b-7a
‘De liefde is een flitsend vuur,
een vlam van de Eeuwige.
Zeeën kunnen haar niet doven,
rivieren spoelen haar niet weg.’
Handelingen 2:1-4 (ove
JYTE54R6T+RFTYr mensen die ook in brand staan…)
‘Als de dag van het Pinksterfeest wordt vervuld zijn ze allemaal bijeen. Plotseling klinkt er uit de hemel een geruis als van een geweldig gedreven ademen, waarmee het huis waar ze zich bevinden volloopt. En er verschijnt aan hen een vlammenzee, die zich als een gloed over hen verspreidt en zich afzonderlijk op ieder van hen neerzet, zodat zij stralen. Zij worden allen vervuld met heilige geestkracht en beginnen te spreken zoals de geestkracht hun geeft uit te spreken.’
Meditatie: VUUR
Lieve mensen,
Pinksteren, wat is dat?
En wat betekent het daarna?
Die vragen doen me denken aan mijn eerste werkzame jaar als onderwijzer.
Ik was meester in klas 1,2,3 – groep 3,4,5 zou je nu zeggen.
Keesje zat in de tweede klas en ik ging over Pinksteren vertellen.
Keesje, kleine filosoof, vroeg: ‘Meester, wat is dat? De heilige Geest?’
Het was behelpen natuurlijk, maar ik legde hem uit dat je het dan voelt.
Heel veel dingen weet je wel, maar de heilige Geest zorgt dat je het ook voelt.
Na schooltijd liep ik een eindje op met Keesje naar zijn huis.
Hij praatte en praatte en bij zijn huis gekomen liep hij naar de tuinpoort.
Hij had de hand al op de klink toen hij plotseling nog even naar me toe kwam.
‘Ik begin het al te voelen, hoor, meester’, zei hij, ‘van die heilige Geest en zo…’
Hoe prachtig is dat…
…
Ik begin het al te voelen, hoor, meester.
Wat te voelen?
De geestkracht, de adem, het vonken van het goddelijke vuur – de liefde.
Vuur!
Dat is het beeld van het Pinksterverhaal dat je voor je ziet.
Vlammen, flitsen, gloed – mensen in vuur en vlam.
Mensen die branden van liefde.
Want dat is de brandstof, de liefde.
De gloeiende geest die we God noemen is de geest van liefde.
‘De liefde is een flitsend vuur – zegt de lovesong die we kennen als Hooglied –
een vlam van de Eeuwige.’
Hooglied, dat is het Pinksterverhaal van het Oude Testament.
Het is het vuur van de liefde dat ons gaande houdt.
Het is het vuur van de liefde dat mensen inspireert en bezielt.
Ik heb een vuur in mij – schreef Van Gogh
en hij begeesterde zijn vlammende zonneschilderijen met dat vuur.
Het zonnevuur spat van zijn doeken af. (beeld)
En als Blaise Pascal zijn ervaring van God beschrijft,
zet hij met grote letters bovenaan: VUUR!
Vervolgens: ‘Vreugde,vreugde, tranen van vreugde.’
Maar alles in het teken van die basiservaring: VUUR.
Voel het maar, voel er iets van in de stilte…
…
Voel er iets van, van de gloed van de liefde.
De gloed van God.
De gloed van de vuurvlieg op vrijersvoeten.
De gloed van vrienden van Jezus op het Pinksterfeest.
Jezus is niet meer fysiek in hun midden.
Jezus komt ook niet fysiek terug op aarde, zoals velen hadden gehoopt.
Jezus komt terug als pure liefde, als adem van liefde, als vuur van liefde.
De vrienden, de leerlingen, de vrouwen, de geliefden van Jezus,
Hun harten waren koud en ze voelen zich misschien in de steek gelaten,
maar die morgen wordt die kille leegte gevuld met gloed.
Het is een mysterie, die goddelijke gloed in een zo kille wereld.
Het is niet maakbaar en niet verklaarbaar.
Maar het gebeurt, het overkomt je.
Het overkomt je soms zelfs uit het niets, uit het donker.
Ze staan plotseling in brand, hun gezichten stralen.
God, de goddelijke liefde, is plotseling werkelijkheid geworden
in hun ervaring, in hun beleving, in hun – dank je wel, Keesje – in hun gevoel.
Ze ervaren een geestkracht die niet door hen zelf is opgewekt,
maar die geschonken wordt uit een onzichtbare bron.
De onzichtbare bron die we God noemen.
Het is deze gloed van liefde die we vieren met Pinksteren.
Misschien eens goed om over na te denken:
Waar en wanneer ervaren wij die gloed en stralen die ook uit?
Waar en wanneer in ons leven zijn wij vuurvliegjes?…
…
Ik begin het al te voelen, hoor, meester.
Keesje wel, maar waar begin ik het te voelen?
Hoe dient dat vuur zich aan?
Wat doet het in ons leven?
O, daar zijn zoveel voorbeelden van.
Te veel om op te noemen.
Daarom houd ik het maar bij een paar.
Het vuur manifesteert zich als passie, hartstocht, echt leven!
Luister maar naar het lied van Stef Bos zo meteen.
Hoe nodig het vuur is in deze kille wereld.
Hoe nodig het is dat we vurig zijn en gloedvol.
Het vuur bezielt ook onze liefde, zowel geestelijk als lichamelijk.
Zowel in onze mystiek als in onze erotiek.
Denk er niet te licht over in deze tijd nu zoveel relaties stuklopen.
Beziel je erotische leven met vuur.
En laat dat dan een heilig vuur zijn in plaats van de stiekeme broeierigheid
in al die verhalen van misbruik en grensoverschrijdend gedrag
op zoveel plaatsen, van kerk tot sport tot tv.
Laat je liefde niet uitdoven in sleur en gewenning en niet meer communiceren,
maar beziel haar met geestkracht van God, de gloed van God.
Zoek ernaar in je relaties, zoek ernaar in jezelf…
…
Dat vuur komt ook aan het licht in de gestalte van troost.
Troost als het leven je naar het leven staat.
Troost en perspectief dwars door de dood heen.
Dwars door pijn en lijden heen.
Jurist en schrijfster Annette Herfkens overleefde een vliegtuigramp
en lag dagen voor dood in de jungle van Vietnam.
Juist in die uitzichtloze situatie overkwam haar de gloed van God.
In haar boek Turbulentie vertelt ze over die mystieke ervaring:
‘Mijn brein is aangesloten op een gigantische gloeiende bal energie. En liefde. Enorme, moeiteloze liefde, zonder enige doelmatigheid.’
Dat is God: liefde, enorme, moeiteloze liefde.
Ik begin het al te voelen, hoor, meester…
…
En misschien mag ik u nu ook iets over mijzelf verklappen.
Zo’n drie en een half jaar geleden kreeg ik te horen
dat ik misschien nog twee jaar had: ongeneeslijke, uitgezaaide kanker.
Het zal u gek in de oren klinken als u mij hier hoort en ziet,
maar het zit overal in mijn lijf.
Wonder boven wonder gaat het nog steeds goed,
maar wat nog mysterieuzer is:
ik ben nog nooit zo vuurvlieg geweest als deze drie jaren.
Zelden mij zo energiek gevoeld, zo intens geleefd en liefgehad
en zoveel geproduceerd, bv. in de vorm van vier boeken.
Onze liefde, die van Eliane en mij,
heeft zich alleen maar verder verdiept en verrijkt – voor zover dat al kon.
Het heeft geleid tot een bundel liefdesgedichten die ik haar naam heb gegeven.
En meer dan ooit ervaar ik, vooral ’s nachts, die heerlijke gloed van liefde,
zo dat ik zelfs fysiek gloei, van pure liefde, enorme, moeiteloze liefde.
Zo innig en warm dat het alleen van God af kan komen.
En wat vindt de oncoloog daarvan?
De oncoloog komt ook niet verder dan het woord geestkracht.
Ik ben ervan overtuigd dat dit de geestkracht van Pinksteren is.
Liefde waarin alle pijn en angst worden verteerd.
Zoals in een van de gedichten uit de bundel:
God zei:
‘Ik neem je mee
langs de pijnpunten van je leven
waar oude wonden kloppen.’
Zo gingen wij tezamen
op pad.
Maar zie,
ze waren allemaal verdwenen.
God zei:
‘Ik wist het wel.’
En glimlachte naar mij,
zo lief
als jij soms doet…
STILTE…
Gebeden (met stilte en Onzevader)
Geest van Liefde die Gij zijt,
wij danken u voor geestkracht en vuur in moeilijke tijden,
en we leggen onze voorbeden voor u neer:
voor de aarde die zucht onder onze heilloze bemoeienis en uitputting,
voor de wereld in al zijn onherbergzaamheid,
voor al die mensen op de vlucht voor oorlog en onderdrukking,
voor allen die dagelijks moeten leven in vrees en beven,
voor armen en ontrechten,
voor allen die pijn lijden onder scheiding, conflicten of verlies aan de dood,
voor zieken en voor ieder die de dood onder ogen moet zien,
voor wat ons zelf bezig houdt, waar we misschien wakker van liggen,
wat we persoonlijk willen benoemen,
onze geliefden, ons eigen leven, onszelf,
in de stilte…
…
We bidden samen het Onzevader:
Onze Vader die in de hemelen zijt,
Uw naam worde geheiligd,
Uw koninkrijk kome,
Uw wil geschiede gelijk in de hemel alzo ook op aarde.
Geef ons heden ons dagelijks brood.
En vergeef ons onze schulden gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren.
En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze.
Want van u is het koninkrijk, en de kracht, en de heerlijkheid, tot in eeuwigheid.
Amen.