THAT’S HOW STRONG MY LOVE IS

Stilte en gebed

Jij, eeuwige stroom van liefde in ons leven ben jij,

we zijn stil voor jouw mysterie…

…

Wees ook vanmorgen de zon in ons leven,

wees de maan als de weg is

en laat ons weten dat je om ons heen bent

met alle gestorven geliefden.

Kom over ons heen staan als de regenboog,

wikkel ons in jouw kleuren en houd ons warm.

Laat jouw liefde zo sterk zijn,

sterker dan alle dood.

Amen

 

Opstapje naar het thema: Geloof je me niet?

Ik heb een meisje gekend…

dat maar niet kon geloven dat haar geliefde van haar hield.

Hoe vaak het ook tegen haar werd gezegd,

ze bleef maar twijfelen aan elke liefdesverklaring.

En die liefdesverklaringen waren mooi en overtuigend,

want haar geliefde was een dichter, of liever: een singer-songwriter!

Ze hoorde het aan en koesterde zich in zijn woorden,

maar als ze dan thuis kwam en in de spiegel keek dacht ze:

‘Hij van mij houden? Dat bestaat niet…’

Of ze keek in zichzelf, diep in haar ziel en ze dacht:

‘Hij van mij houden? Dat bestaat niet…’

Ze was maar niet te overtuigen.

Toen maakte de singer-songwriter zijn zoveelste lied

om haar zijn liefde te betuigen: een liefde in leven en dood.

De hele kosmos haalde hij erbij om haar te overtuigen.

 

Ik zal de maan zijn als de zon is ondergegaan,

ja, als ik dood ben en er geen kleur meer aan je leven lijkt

zal ik de regenboog zijn, je inwikkelen in mijn kleuren en je warm houden….

Ik zal je treurwilg zijn en in mijn tranen laat ik je zwemmen.

Ik zal de oceaan zijn om al jouw tranen in op te vangen.

Ik zal het zachte briesje zijn als de storm weg is

om de tranen uit je ogen te wissen en je met al mijn liefde te verwarmen.

That’s how strong my love is, that’s how strong my love is,

ook nog als ik van het toneel verdwenen lijk… juist dan!

That’s how strong my love is.

 

Zo zong de dichter voor zijn geliefde om haar te versieren

met zijn liefde in leven en dood.

Later werd het gezongen door The Stones.

En dat lied, daar gaan we straks naar luisteren…

 

 

 

Lezingen (eigen hertalingen WJ):

 

Hooglied 3:1,2

‘ ’s Nachts in mijn slaap zoek ik mijn lief.

Ik zoek hem, maar ik vind hem niet.

Laat ik opstaan, rondgaan in de stad,

laat ik in de straten, op de pleinen,

zoeken naar mijn allerliefste.

Ik zoek hem, maar ik vind hem niet.’ 

 

Hooglied 6:6,7a

‘Draag mij als een zegel op je hart,

als een zegel op je arm.

Sterk als de dood is de liefde,

fel als de hel de hartstocht.

De liefde is een vlammend vuur,

een laaiende vlam.

Zeeën kunnen haar niet blussen,

rivieren spoelen haar niet weg.’

 

Johannes 14:18-20, waarin Jezus wordt opgevoerd, zeggend:

‘Ik laat jullie niet als wezen achter. Ik kom bij jullie terug. Nog een korte tijd en de wereld zal mij niet meer zien, maar jullie zullen mij wel zien, want ik leef en ook jullie zullen leven. Dan zul je begrijpen dat ik in mijn bron ben, dat jullie in mij zijn en dat ik in jullie ben.’

 

Lied 685 (3 cantorij, 4,5 allen)

 

Niet-bijbelse lezing: Gedicht Zieketroost J.C van Schagen

 

‘Als ik nu doodga

zal de grote zee mij nemen

en ik zal zijn in de eindeloze golven

ik zal zijn in de branding aan verre stranden

en in de witte feesten van de maannacht

in het kolken van het water in het paalhoofd.

altijd hetzelfde – altijd

 

Als ik nu doodga

zal de grote wind mij nemen

en ik zal zijn in zijn eeuwig zwerven

ik zal zijn in de drift der wolken en in de diepe ontroeringen van de herfst

in het sprookje, dat waarschuwt aan uw oor, des nachts,

op een eenzame weg

altijd hetzelfde – altijd

 

Als ik nu doodga

zal de grote aarde mij nemen

en ik zal zijn in haar warme adem

ik zal zijn in het gras langs de stille wegen en in de nevel

’s avonds over de landen

in de verre schreeuw van een hoog trekkende vogel, een septembermiddag

altijd hetzelfde – altijd’

 

Meditatie: That’s how strong my love is

Lieve mensen,

Wie dit jaar of eerder iemand verloor aan de dood

zal dit gevoel uit het Hooglied herkennen:

Ik zocht hem maar ik vond hem niet.

Overal zoek je naar de allerliefste, in de straten en op de pleinen,

maar je zoekt haar en je vindt haar niet.

Dat is het basisgevoel dat om erkenning schreeuwt.

Het fysieke gemis – iemand schreef me:

Mijn lichaam schreeuwt van tekort,

niet alleen seksueel maar ook zijn stem, zijn warmte, zijn aanwezigheid.

Laten we niet te vroeg troostwoorden aanreiken,

er moet ruimte zijn voor dit gevoel: Ik zoek je maar ik vind je niet.

We zijn even stil om dat gevoel in onszelf te onderkennen…

…

Maar het hoeft niet het laatste te zijn.

Het kan niet het laatste zijn, je kunt er niet in blijven steken.

Er is een werkelijkheid verloren gegaan,

nu mag je je openen voor een nieuwe werkelijkheid –

die ook door de dichter van Hooglied wordt bezongen: 

sterk als de dood is de liefde, fel als de hel de hartstocht. 

De dichter haalt er de oerelementen bij: De liefde is een vuur.

Net als dat Hooglied van de Stones:

That’s how strong my love is, that’s how strong my love is.

Ik zal de maan zijn als de zon weg is en je laten weten dat ik er nog ben…

Dat betekent niets meer en minder dan:

Ik zal er nog zijn als ik er niet meer ben.

Ik wikkel je in mijn kleuren om je warm te houden.

Ik ben de oceaan voor je tranen.

Daar kan de dood niet tussen komen – that’s how strong my love is…

…

Want die liefde, dat is de energie die we God noemen.

Onze gestorven geliefden zijn samengevallen met die energie.

Wie er ook maar iets van ervaren heeft weet dat het klopt.

En wie het niet kent nodig ik uit er zo eens naar te kijken.

Iemand zei me onlangs:

‘Ik ervaar echt een eeuwige stroom van leven en liefde door me heen,

bijvoorbeeld als ik in de natuur ben of als ik mediteer,

maar het ontbreekt mij zó aan woorden.

Ik kan het niet uitleggen aan mijn vrouw die er niets mee heeft.’

Ik antwoordde hem:

‘Probeer het eens met het beeld van de energie.

Energie is een begrip uit de wereld van de fysica, de bètawereld.

Een onmiskenbaar feit.

Aan de hand daarvan kan je aan de meest rationele mens

de werkelijkheid van het goddelijke en de liefde laten zien.’

Energie behoort tot de meest concrete, alledaagse ervaringswerkelijkheid.

Daar kan niemand omheen.

Het is de energie van onze gestorvenen die reëel om ons heen is en in ons.

Ik zal het briesje zijn dat jouw tranen droogt.

That’s how strong my love is…

…

Nog een ander voorbeeld uit de fysica en de alledaagse werkelijkheid.

Collega predikant en schrijver Marije Hage vertelt in Volzin

over het sterven van haar vader: 

‘Ik weet van sterren dat ze kunnen ontploffen. De uitbarsting zorgt voor een enorme hoeveelheid licht. In de laatste adem die mijn vader uitblies, was het alsof er zoiets gebeurde. Niet dat mijn vader letterlijk licht gaf, maar in zijn laatste adem leek zijn ziel zich over ons uit te spreiden. Ook daarin ervoer ik iets onmetelijks. We werden getrokken in dat wat ons verstand ver te boven gaat, wat verder gaat dan tot waar we kunnen kijken, en waren daarna niet meer hetzelfde.’

Tot zover Marije Hage.

Nee, we zijn nooit meer hetzelfde als we dit ervaren hebben.

De apostel die  beschrijft, Johannes, is ook niet hetzelfde gebleven.

Hij heeft ervaren, als nabestaande van zijn geliefde Jezus,

dat hij niet als wees is achtergebleven:

‘Ik leef – zegt de dode – en ook jullie zullen leven.

Dan zul je begrijpen dat ik in mijn bron ben,

dat jullie in mij zijn en dat ik in jullie ben.’

Bewust heb ik de metafoor ‘Vader’ vervangen door ‘bron’.

Dat is universeel, voor iedereen herkenbaar.

Je ziet hier de cirkelbeweging, de eeuwige stroom van liefde:

Ik in mijn bron, jullie in mij en ik in jullie.

Het onlosmakelijk elkaar toebehoren, de eeuwige verwevenheid,

die in het boeddhisme wordt aangeduid met de term Annica:

De altijd in beweging zijnde Geest van mededogen.

Daarin zijn onze geliefden opgenomen.

In dit beeld komen bijbel en Spinoza samen:

Onze geest als deel van de eindeloze liefde waarmee God zichzelf liefheeft.

Anders gezegd, zoals ik het in een artikel iets eigentijdser beschreef:

de onophoudelijke, eeuwig in zichzelf terugkerende stroom van Liefde,

die de bron en de energie van ons leven is.  

In de stilte komen we iets daarvan op het spoor…

…

Zo zijn onze gestorven geliefden om ons heen,

maar ook allen die nog geboren moeten worden.

Onze cultuur is het ontwend om te leven met het voor en nageslacht.

Hoe geheel anders is dat bijvoorbeeld bij de Maori’s,

die zichzelf omringd weten door voorouders en ongeboren generaties na hen, zoals een van hen zei:

‘De levenden, de doden en de ongeborenen zijn allemaal hier bij me in de kamer.’

Weet je omringd door je dierbare doden in God.

Ze zijn allemaal bij je.

Van Schagen:

en ik zal zijn in de eindeloze golven

ik zal zijn in de branding aan verre stranden…

ik zal zijn in de drift der wolken en in de diepe ontroeringen van de herfst…

en ik zal zijn in de warme adem van de aarde

ik zal zijn in het gras langs de stille wegen en in de nevel

’s avonds over de landen…

That’s how strong my love is…

STILTE

 

If I was the sun way up there
I’d go with love most everywhere
I’ll be the moon when the sun goes down
Just to let you know that I’m still around

That’s how strong my love is, whoa
That’s how strong my love is
That’s how strong my love is, baby, baby
That’s how strong my love is

I’ll be the weeping willow drowning in my tears
And you can go swimming when you’re here
And I’ll be the rainbow after the tears are gone
Wrap you in my colors and keep you warm

That’s how strong my love is, darling
That’s how strong my love is, baby
That’s how strong my love is, whoa
That’s how strong my love is

I’ll be the ocean so deep and wide
And catch the tears whenever you cry
I’ll be the breeze after the storm is gone
To dry your eyes and love you warm

That’s how strong my love is, baby
That’s how strong my love is
That’s how strong my love is, darling
That’s how strong my love is, again now

That’s how strong my love is, so deep in
Well, that’s how strong my love is
So much love, yes so much love, whoa
Yes so much love, yes so much love
Anything that I can do, I’ll be good for you
Any kind of love you want, I’ll be with you

 

Gebeden (met stilte en Onzevader)

Jij, eeuwig licht,

wij danken jou voor de levens van zoveel gestorvenen,

voor wat ze hebben betekend en liefgehad,

wij danken jou voor hun liefde die in ons voortleeft

en in deze wereld nog altijd aanwezig is.

Help ons om daarvoor open te staan

en het te kunnen ontvangen en omarmen.

Wij leggen in jouw stroom

het fluisteren van onze gebeden,

het smeken, het schreeuwen, het vloeken

om alles wat er in deze wereld gebeurt

en wat er misschien in ons eigen leven gebeurt.

Laat onze liefde sterk zijn

en groot en wijd als de oceaan

en kleurrijk als de regenboog.

Wij laten alles achter in jouw stilte…

…

We bidden samen het Onzevader:

Onze Vader die in de hemelen zijt,

Uw naam worde geheiligd,

Uw koninkrijk kome,

Uw wil geschiede gelijk in de hemel alzo ook op aarde.

Geef ons heden ons dagelijks brood.

En vergeef ons onze schulden gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren.

En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze.

Want van u is het koninkrijk, en de kracht, en de heerlijkheid, tot in eeuwigheid.

Amen.